Dış pazarlardaki ve ihracattaki daralma, artan durgunluğu işaret ediyor. Seçim yaklaşırken iç pazara yönelik destek beklentileri de arttı. Yüksek maliyetler, enflasyon ve finansmana erişimdeki zorluklar Türkiye ekonomisine ilişkin beklentileri zayıflattı. Bileşik Endeks’te eylül ayında erken başlayan gerileme mevsimsellik etkisiyle kasım ayında da sürdü.
Endekste durağanlaşma belirginleşti
İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi kasım ayında sınırlı ölçüde geriledi. Kasım ayında faaliyetlerde sınırlı düşüş yaşanırken güven ve beklentilerdeki zayıflama devam etti.
Bileşik Endeks kasım ayında 0,26 puan gerileyerek 69,52 puanla pandemi sonrası en düşük seviyelerine geriledi. Mevsimsellik ve pazarlardaki koşulların bozulması düşüşte etkili oldu. Küresel yavaşlama ve içerideki riskler yeni bir zayıflama dönemi başlattı.
Yılın son aylarında iç ve dış talepteki daralmalar önümüzdeki aylarda faaliyetlerde de düşüşler olacağını gösteriyor. Ekonomik ve finansal koşulların da Bileşik Endeksi sınırlaması bekleniyor.
Faaliyet Endeksi kasım ayında bir önceki aya göre 0,1 puan düştü. Alt faaliyet gruplarında farklı eğilimler ortaya çıkarken, iç pazarda sınırlı bir artışla birlikte hareketlilik yavaşlayarak sürüyor.
Yurtiçi satışlar kasım ayında sınırlı ölçüde artış gösterdi. İhracat ise kasım ayında uzun süre sonra düşüş kaydederken birim fiyatlarda da yine uzun bir süre sonra gerileme oldu. Üretimde ekim ayının ardından kasım ayında artış sınırlı kaldı. Dış talepteki yavaşlama ise belirgin hale geldi. Finansman sıkıntıları ile yüksek maliyetler de faaliyetleri yavaşlattı.
Güven Endeksi kasım ayında da gerilemeye devam etti. Özellikle dış pazar faaliyetlerinde yaşanan düşüş güven kaybının nedeni oldu. İçerideki satışlarda yaşanan artış güveni desteklese de yüksek inşaat maliyetleri ve finansmana erişimde yaşanan zorluklar zayıflamaya sebep oluyor. Seçim yaklaşırken sektöre yönelik destek beklentileri güvendeki düşüşü sınırlıyor.
Güven seviyesi kasım ayında bir önceki aya göre 0,12 puan azalırken kırılgan yapısı ile yeni yılın ikinci yarısında kademeli zayıflama eğilimi gösteriyor. Bu dönemde Türkiye ekonomisine ilişkin güven seviyesi çok sınırlı ölçüde gerileme kaydetti. İnşaat sektöründe güven sınırlı düşüş gösterdi. Yurtiçi pazarlarda güven seviyesi sınırlı ölçüde azalırken ihracat pazarlarına olan güven kasım ayında da geriledi.
Güven yılın son aylarında kırılgan ve zayıf kalmaya devam ederken pazarlardaki yavaşlamanın yanı sıra finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar, jeopolitik riskler ile yüksek maliyetler gibi birçok etken güveni sınırlıyor.
Alınan iç ve dış siparişlerdeki düşüşler beklentileri olumsuz etkiledi
Kasım ayında Beklenti Endeksi sınırlı şekilde gerileyerek bir önceki aya göre 0,5 puan kaybetti. Böylece Beklenti Endeksi son yedi ay boyunca düştü. İç ve dış pazara ilişkin göstergelerdeki kayıplar da sürdü. Siparişlerdeki düşüşlere bağlı olarak üretim ve istihdam beklentileri de bu dönemde zayıfladı. Ayrıca iç ve dış pazar koşullarındaki zayıflama etkili olurken siparişlerdeki düşüş olumsuz etki etti.
Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilerdeki düşüş ise sınırlı kaldı. Yüksek maliyetler ve enflasyon ile finansmana erişimdeki zorluklar ekonomik beklentileri zayıflattı. Önümüzdeki üç aya ilişkin alınan yurtiçi siparişler azalmaya devam ederken ihracat siparişleri kasım ayında gerilemeye devam etti.
İhracat pazarlarındaki daralma bu dönemde daha belirgin hissediliyor. Önümüzdeki üç ayın üretim beklentisi de düşüş gösterdi. Üretim beklentileri, iç ve dış talepteki düşüşe bağlı olarak geriledi.
İç ve dış talepteki zayıflama, beklentilerin kasım ayında da gerilemesine neden oldu. İhracat pazarlarına ve iç pazara ilişkin beklentiler faaliyetlerde de daralma olacağını gösteriyor.